در دنیای امروز که هوش مصنوعی به سرعت در حال گسترش است، خلاقیت انسانی نقشی کلیدی‌تر از هر زمان دیگری پیدا کرده است. بسیاری از مدیران و کارکنان باور دارند که خلاقیت راهی حیاتی برای رشد اقتصادی و موفقیت در کسب‌وکار است. اما چگونه می‌توانیم خلاقیت خود و تیممان را فعال کنیم؟
بر پایه‌ی تجربیات چندین دهه‌ای مدیران رسانه و تبلیغات، ۸ روش کاربردی وجود دارد که می‌توانند ذهن شما و تیم را به سمت ایده‌های جدید سوق دهند. در ادامه، این محرک‌های خلاقیت را به زبان ساده و قابل اجرا توضیح می‌دهیم.
محرک های خلاقیت کدامند؟
۱. آماده‌سازی ذهنی
خلاقیت زمانی شکوفا می‌شود که در وضعیت ذهنی مناسبی قرار بگیریم. اهمیت دارد پیش از شروع، زمانی خاص برای تمرین تعیین کنید، چند دقیقه به تمرکز و نفس عمیق بپردازید و خودتان و هم‌تیمی‌ها را برای دریافت ایده‌های جدید آماده کنید. فرایند خلاقیت اغلب نامنظم و تکراری است، اما نتیجه‌ی آن ایده‌های نوآورانه و قابل رشد خواهد بود.
۲. ایجاد تغییر
برای زمانی که تیم یا فرد در رکود یا تکرار گرفتار شده:
الف. اغراق کنید.
یک چالش را در نظر بگیرید و راه‌حل‌های بسیار افراطی و حتی غیرواقعی برای آن تصور کنید. مثلاً فرض کنید محدودیت بودجه یا زمان ندارید. این شیوه باعث می‌شود خارج از چارچوب فکر کنید و احتمالا به راه‌حلی متفاوت برسید.
ب. انقلاب راه بیندازید.
همه قوانین و عرف‌هایی که به‌شکل نانوشته یا نوشته در کسب‌وکار خود دارید را روی کاغذ بیاورید. حالا فکر کنید کدام‌یک را می‌شود نقض کرد یا کاملاً برعکسش را انجام داد. گاهی بهترین ایده دقیقا خلاف انتظارات معمول شکل می‌گیرد.
۳. تغذیه و شکوفایی
برای وقتی که تیم یا کسب‌وکار نیاز به انگیزه و بازگشت به هیجان دارد:
الف. بازبیان با زبان متفاوت.
گاهی کافی است کلمات کلیدی مساله را با واژه‌هایی از حوزه‌ای دیگر جایگزین کنید. مثلا اگر وظیفه شما حفظ مشتریان است، از اصطلاحات مشاوره ازدواج استفاده کنید و بپرسید چگونه می‌توان رابطه‌ای مستحکم‌تر با مشتری ساخت.
ب. استفاده از یک ایده قدیمی.
بازگشت به ایده‌های تاریخی یا تکنیک‌های قدیمی (که شاید زمانی کنار گذاشته شدند) می‌تواند جواب مسایل امروز را بدهد. با پیشکسوتان مشورت کنید یا مروری بر راهکارهای گذشته داشته باشید.
نمونه‌ی واقعی: مدیری که برای بازگرداندن اعضا به محل کار پس از کرونا، با الهام از مسابقات محلی شیرینی‌پزی، رقابت «جام جهانی کلوچه» را راه انداخت و همین کار شور و اشتیاق را به گروه برگرداند.
۴. تجدید و نوسازی
برای زمانی که نیاز به جدیدسازی بدون انقلاب دارید:
الف. چه چیزی کم است؟
بررسی کنید در کسب‌وکار یا خدمات شما چه چیزهایی انجام نمی‌شود و چرا. گاهی اوقات یک خلأ کوچک در بازار، فرصت بزرگی برای تمایز ایجاد می‌کند. مثال: راه‌اندازی کمپین عاشقانه برای زوج‌های همجنس پس از قانونی شدن ازدواج آن‌ها در امریکا.
ب. رقیب یا دشمن شما چه می‌کند؟
نگاه کنید اگر دشمن اصلی کسب‌وکار شما بودید، چه کار می‌کردید. چگونه می‌توانید یک حرکت پیش‌دستانه انجام دهید؟ شرکت Fairy وقتی تهدید رقیب را در سوپرمارکت‌های انگلستان حس کرد، تخفیف گسترده داد تا خرید بعدی مشتریان به تعویق بیفتد و محصول رقیب نفروشد.
۵. آزمون دگرگونی و تحول
ویژه زمان‌هایی که شرایط بحرانی است یا چرخه جدید نیاز دارید:
الف. فقط شش هفته به خود فرصت دهید.
به خودتان یک مهلت کوتاه برای امتحان یک ایده تازه بدهید؛ کارها را به بخش‌هایی کوچک تقسیم کنید و اهداف چالش‌برانگیز اما شدنی تعیین کنید. خواهید دید در مدت کوتاه به چه دستاوردهایی می‌رسید.
ب. تا رسیدن به ایده‌ای که شما را می‌ترساند ادامه دهید.
معمولاً بهترین تغییرات از ایده‌هایی به وجود می‌آیند که ابتدا ممکن است ترسناک یا حتی غیرعملی به‌نظر برسند. از ایده‌های سطحی عبور کنید و تا رسیدن به راه‌حلی جسورانه پیش بروید. مثلاً نمونه مدیری که شرکتش را از سه واحد جدا به دو واحد جدید با نقش‌های متفاوت تقسیم کرد و موفق شد.
جمع‌بندی
در عصر جدید، خلاقیت قدرتی است که می‌تواند باعث رشد فردی و سازمانی شود و محیط کار را پویاتر، جذاب‌تر و معنادارتر کند. امتحان چند نمونه از این تمرین‌ها و الهام گرفتن از مثال‌ها می‌تواند موتور خلاقیت شما و تیمتان را روشن کند. سال جدید را با ذهنی خلاق‌تر آغاز کنید و تحول را در کسب‌وکار و زندگی خود ببینید.
منبع: https://hbr.org/2025/01/to-jumpstart-creativity-try-these-8-prompts